آرشیو ماهانه: ژانویه 2019

لقاح

لقاح، یک داستان حماسی اسپرم منحصر به فرد است که با وجود شانس بسیار پایین به تخمک می پیوندد و به زندگی جدید انسانی شکل می دهد. طی مقاربت جنسی حدود 300 میلیون اسپرم وارد واژن می شوند. پس از مدتی میلیون ها اسپرم از واژن خارج می شوند یا در محیط اسیدی از بین می روند. هر چند بسیاری از آنها به دلیل عناصر محافظت کننده داخل مایع اطراف آنها زنده می مانند. اسپرم باید از دهانه ورودی رحم عبور کند که معممولا به صورت محکم بسته می ماند. اما این دهانه برای چند روز در طی تخمک گذاری واژن باز می ماند. اسپرم از میان مخاط دهانه رحم شنا می کند که برای عبور راحت تر به صورت نازک تر و با غلظت کمتری در آمده است. زمانی که داخل دهانه رحم اسپرم به شنا کردن به سمت رحم ادامه می دهد تعداد بسیار زیادی از آنها هنگام تلاش برای رد شدن از مخاط از بین می روند و تعدادی از آنها نیز عقب می مانند و داخل دهانه رحم باقی می مانند اما ممکن است.

وضعیت رحم هنگام ورود اسپرم

داخل رحم، انقباضات عضلات رحم به اسپرم برای حرکت آنها به سمت تخمک کمک می کنند. هر چند سلول های موجود برای سیستم ایمنی زن اسپرم را با مهاجم خارج اشتباه می گیرد و هزاران عدد از آنها را نابود می کند. سپس نصف اسپرم ها به سمت لوله فالوپ به راه می افتند درحالی که نصف دیگر به سمت لوله حاوی تخمک نابارور شنا می کنند. در این شرایط فقط چند هزار عدد اسپرم باقی مانده اند.

ورود اسپرم به رحم

داخل لوله فالوپ سلول های کوچک تخمک را به سمت رحم هل می دهند. در ادامه اسپرم باید برخلاف این حرکت برای رسیدن به تخمک شنا کند. برخی اسپرم ها داخل سلول به دام می افتند و می میرند. مواد شیمیایی زنجیره تولید مثل باعث می شود غشایی سر اسپرم را پوشش دهد در نتیجه اسپرم بیش از حد فعال می شود و سریع تر هدف خود را دنبال می کند تا به تخمک برسد. فقط چند عدد از 300 میلیون اسپرم اصلی باقی مانده اند. تخمک با یک لایه سلولی به اسم کرونا رادیتا پوشیده شده. اسپرم باید در بین این لایه راهش را باز کند تا به لایه خارجی تخمک برسد. زمانی که اسپرم به زونا پلوسیدا برسد به گیرنده های مخصوص اسپرم روی سطح متصل می شود که باعث تحریک آکرومزوم ها برای آنزیم های گوارشی می شود و اسپرم را قادر می سازد تا به لایه بچسبد. داخل زونا پلوسیدا یک فضای باریک مایعی در خارج از غشاء بیرونی وجود دارد .

ملاقات اسپرم با تخمک

اولین اسپرمی که تماس را با تخمک برقرار کند آن را بارور می کند. این اسپرم به غشا خارجی متصل می شود. با گذشت چند دقیقه غشاء خارج ذوب می شود و تخمک اسپرم را به داخل می کشاند. این اتفاقات باعث تغییراتی در غشاء تخمک می شود که مانع از آن می شود تا سایر اسپرم ها به آن متصل شوند.

شکل گیری پیش هسته های مذکر  و مونث

تخمک مواد شیمیایی آزاد می کند که بقیه اسپرم ها را از تخمک دور کند و به غشا فیرقابل نفوذ لقاح را تشکیل می دهد. خارج از تخمک اسپرم ها دیگر قادر نیستند به زونا پلوسیدا متصل شوند. همزمان داخل هسته ماده ژنتیکی داخل یک بسته محکم به بیرون پخش می شود تا یک غشاء جدید حول ماده ژنتیکی شکل بگیرد و پیش هسته مذکر را ایجاد کند. در داخل پیش هسته ماده ژنتیکی به یک کروموزوم 32 تغییر می کند. ماده ژنتیکی مونث که از آمیزش اسپرم با تخمک بیدار شده تقسیم شدن خود را به پایان می رساند که باعث ایجاد پیش هسته مونث می شود. زمانی که پیش هسته های مذکر و مونث تشکیل می شوند نخ های تار عنکبوتی به اسم میکرولوله ها آنها را به سمت هم می کشد. دو مجموعه کروموزوم ها به هم متصل می شود تا فرآیند باروری را کامل کنند. در این لحظه یک کد ژنتیکی منجصر به فرد تولید می شود که بلافاصله تعیین کننده جنسیت، رنگ مو، رنگ چشم و صدها ویژگی دیگر می باشد.

تخمک بارور شده شروع یک زندگی انسانی جدید است و حالا سلول ها و لوله فالوپ به آرامی تخم بارور را به سمت رحم هل می دهند. زمانی که تخمک به رحم رسید تخم را می شکند و برای 9 ماه شروع به رشد و بلوغ می کند تا زمانی که نوزاد دنیا بیاید.

منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم.

با تشکر مدیریت سایت دکتر زهرا سیفی جراح زنان و زایمان

مقالات مرتبط با این مطلب:

بارداری خارج از رحم