جراحی کیست تخمدان
عمل جراحی کیست تخمدان
جراحی کیست تخمدان : یکی از بیماری های شایع در خانم ها کیست تخمدان است که این کیست ها بسیار کوچک و کیسه های پر از مایع هستند که در تخمدان بوجود می آیند و در اکثر موارد بدون نشانه خاصی هستند.
کیست تخمدان انواع مختلفی دارد که کیست عملکردی شایع ترین نوع کیست تخمدان است.
علت به وجود آمدن کیست تخمدان ، آزاد نشدن تخمک یا از بین نرفتن فولیکولی است که تخمک در آن شکل می گیرد.
علائم کیست تخمدان
در اکثر موارد ، کیست تخمدان بدون علامت است. درصورتی که کیست تخمدان دچار پارگی و خون ریزی شود ممکن است مشکلاتی را به همراه آورد.
در صورت داشتن هر یک از علائم زیر حتما به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید.
- احساس درد در ناحیه شکم
- نفخ در ناحیه شکم
- اشکال در دفع ادرار
- تکرر ادرار
- داشتن یک درد خفیف در ناحیه کمر
- خونریزی های غیر طبیعی و قاعدگی دردناک
- داشتن حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
عوامل ایجاد کیست تخمدان
علت ایجاد کیست تخمدان به نوع کیست و محل تشکیل آن یا مواد موجود در آن بستگی دارد.
کیست های عملکردی ، شایع ترین نوع هستند.
ایجاد کیست به عنوان بخشی از چرخه تخمک گذاری طبیعی است.
تخمدان ها دارای تعدادی فولیکول ( یک کیسه پر از مایع ) حاوی تخمک هستند. یک فولیکول باید تخمک را در زمان تخمک گذاری آزاد کند.
در زمان تخمک گذاری ، فولیکول ترکیده و تخمک را آزاد می کند.
گاهی اوقات ، فولیکول تخمک را آزاد نمی کند اما به رشد خود ادامه می دهد.
بیشتر کیست های تخمدان به دلیل تخمک گذاری رخ می دهد. به طور معمول ، تخمک ها در ساختارهای کیست مانند به نام فولیکول ایجاد می شوند.
-
آندومتریوز
یکی دیگر از دلایل احتمالی کیست تخمدان است. آندومتریوز یک بیماری مزمن و شایع است. سلولهای پوشش داخلی رحم در خارج از دیواره رحم رشد می کنند و به تخمدان متصل میشود و کیست ایجاد می کند. این کیست ها می توانند در هنگام رابطه جنسی و در دوران قاعدگی دردناک باشند.
وقتی بافت آندومتر در تخمدان رشد می کند، حفره هایی در داخل تخمدان ایجاد می کند که پر از خون می شود. این کیست می تواند بر سلامت تخمدان شما تأثیر بگذارند و باروری را تهدید می کنند.
در حالی که اکثر کیست های تخمدان علائمی ایجاد نمی کنند ، کیست هایی که با آندومتریوز اتفاق می افتند معمولاً باعث درد قبل ، حین و بعد از قاعدگی ماهانه می شوند که یکی از علائم رایج آندومتریوز است.
در صورت مشاهده درد غیرطبیعی لگن یا خونریزی نامنظم ، می توانید با انجام معاینه سالانه لگن و مراجعه به پزشک ، خطر عوارض ناشی از کیست تخمدان را کاهش دهید.
-
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سرایت عفونت های شدید لگن مانند کلامیدیا به تخمدان و داروهای بارداری می تواند از علل دیگر کیست تخمدان باشد. بندرت، کیست تخمدان ممکن است سرطانی باشد
مشکلات هورمونی می تواند منجر به ایجاد کیست تخمدان شود. همچنین می توانند ناشی از داروهای هورمونی باشند که به تخمک گذاری می کنند. درمان مداوم دارویی باروری می تواند نارسایی هورمونی را بهمراه داشته باشد.
اگر قبلاً کیست تخمدان را تجربه کرده باشید ، احتمالاً به کیست تخمدان دیگری مبتلا خواهید شد.
-
کیست جسم زرد
وقتی فولیکول تخمک آزاد می کند، به جسم زرد تبدیل می شود. وظیفه جسم زرد ترشح هورمون با هدف آماده سازی برای بارداری است.
جسم زرد از حاملگی حمایت می کند تا زمانی که جفت تشکیل شود، معمولاً تا هفته دوازدهم. در آن زمان ، جسم زرد معمولا از بین می رود.
در بعضی موارد، جسم زرد باقی می ماند و پر از مایع می شود و کیست تخمدان بدون ایجاد اختلال در بارداری ایجاد می کند.
درمان کیست تخمدان
درمان کیست تخمدان به موارد مختلفی از جمله سن بیمار ، داشتن دوره قاعدگی ، اندازه کیست ، ظاهر و علائم کیست بستگی دارد.
اگر این بیماری ، بدون مداخله پزشکی از بین نرود یا بزرگتر شود ؛ ممکن است پزشک موارد زیر را توصیه کند.
قرص های جلوگیری از بارداری
اگر کیست تخمدان عود می کند ، پزشک می تواند داروهای ضد بارداری برای جلوگیری از تخمک گذاری و ایجاد کیست های جدید تجویز کند.
پیشگیری از بارداری با داروهای خوراکی همچنین می تواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد. ( خطر سرطان تخمدان در زنان یائسه بیشتر است. )
لاپاراسکوپی
اگر کیست کوچک باشد و نتیجه آزمایش تصویربرداری عدم ابتلا به سرطان را نشان دهد، پزشک می تواند با انجام لاپاراسکوپی کیست را خارج کند.
پزشک در نزدیکی ناف برش کوچکی می زند و سپس با استفاده از ابزار کوچک کیست را از شکم خارج می کند.
لاپاراتومی
اگر کیست بزرگی دارید ، پزشک با جراحی می تواند کیست را با ایجاد یک برش بزرگ در شکم خارج کند. پزشک بیوپسی برای تشخیص کیست سرطانی به آزمایشگاه ارسال می شود.
ممکن است برای برداشتن تخمدان ها و رحم ، جراحی برداشتن رحم انجام شود.
جراحی کیست تخمدان با لاپاراسکوپی
در صورتی که با استفاده از روش های غیر جراحی نتوان کیست تخمدان را از بین برد و کیست با گذشت زمان رشد و پیشرفت کند و منجر به درد شدید شود می توان با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی کیست را خارج کرد. در ابتدا برای تعیین محل کیست از لاپاراسکوپ استفاده می شود.
در جراحی کیست تخمدان که تحت بیهوشی عمومی صورت می گیرد در ابتدا شکم با گاز دی اکسید کربن برای ایجاد فضای لازم پر می شود پس از آن برای وارد کردن لوله لاپاراسکوپ و دیگر ابزار های جراحی به داخل شکم در قسمت تحتانی شکم دو یا سه برش 5/0 تا 1 سانتی متری ایجاد می شود. با استفاده از این روش جراحی می توان کیست تخمدان را خارج کرد. در جراحی لاپاراسکوپی کیست تخمدان جراح تمام سعی خود را می کند که در حین برداشتن کیست آسیبی به تخمدان وارد نشود و تخمدان دست نخورده باقی بماند.
توضیحات دکتر زهرا سیفی بهترین متخصص زنان تهران درباره کیست تخمدان
مراقبت های بعد از جراحی لاپاراسکوپی کیست تخمدان
- پس از جراحی لاپاراسکوپی تخمدان ممکن است در ناحیه برش کبودی و تورم مشاهده کنید یا کمی احساس درد داشته باشید که این امر طبیعی است و با مصرف مسکن های تجویز شده می توانید درد خود را تسکین دهید.
- در صورتی که در حین جراحی لاپاراسکوپی برای باز کردن شکم از دی اکسید کربن استفاده شود ممکن است در ناحیه شانه ها و قفسه سینه دردی را احساس نمایید که جای هیچ گونه نگرانی نیست و به مرور زمان و در طی چند روز این درد تسکین می یابد.
- به هیچ عنوان نباید پس از جراحی لاپاراسکوپی به مدت چند روز رانندگی کنید داشتن یک همراه در روز جراحی الزامی می باشد.
- به مدت یک هفته پس از جراحی لاپاراسکوپی از ورزش کردن و بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمایید.
- بعد از جراحی غذاهای سبک مصرف نمایید. داشتن حالت تهوع بعد از جراحی به علت بیهوشی طبیعی است.
- داشتن خونریزی های خفیف واژن تا چند روز پس از جراحی لاپاراسکوپی طبیعی می باشد و جای نگرانی ندارد.
آیا وجود کیست تخمدان در دختران مجرد ، بر روی باروری آن ها در آینده تاثیر منفی می گذارد ؟
همان طور که اشاره شد به دنبال بروز تخمدان پلی کیستیک ، چندین کیست در تخمدان ایجاد خواهد شد ؛ لذا در پی این مسئله ، شاهد آن خواهیم بود که هرمون های مردانه به مراتب بیشتر از هورمون های زنانه ترشح می گردد.
حال آن که این نوسانات هورمونی ، زمینه ساز ایجاد اختلال در سیکل ماهیانه در دختران خواهد شد ؛ تا جایی که سبب می شود آن ها در سال دو مرتبه یا گاه ۳ تا ۴ ماه ، تنها یک مرتبه پریود شوند.
با استناد به موارد مذکور ، می توان نتیجه گرفت که طیبعتا در پی این شرایط ؛ احتمال باروری این دسته از دختران که با تنبلی تخمدان مواجه هستند ، دشوار بوده و نیازمند مداخله پزشکی می باشد.
لازم به ذکر است که عموما متخصص زنان و زایمان ، در راستای درمان کیست تخمدان در دختر خانم های مجرد ؛ داروهای ضد بارداری تجویز می نماید.
اگرچه ممکن است مصرف طولانی مدت این داروها ، حاملگی را به تاخیر بیندازد ؛ اما هرگز نمی تواند عامل ناباروری دختران در آینده شود ، بنابراین دخترانی که به تجویز پزشک خود ، ملزم به مصرف داروهای ضد بارداری هستند نباید از مصرف این داروها خودداری نمایند.