زایمان
پروسه بارداری ، با زایمان خاتمه می یابد. در واقع می توان از زایمان ، به عنوان اوج دوران حاملگی یاد کرد که منتج به تولد یک یا چند نوزاد می گردد. تولد نوزاد به طور کلی به دو روش طبیعی و سزارین قابل انجام می باشد که بسته به وضعیت مادر ، موقعیت قرارگیری جنین و صلاحدید متخصص زنان و زایمان یکی از این روش ها جهت تولد جنین مورد استفاده قرار می گیرد. مقاله را به توضیحاتی از سوی دکتر زهرا سیفی شروع می کنیم.
زایمان به روش طبیعی
در زایمان طبیعی ، مکانیزم طبیعی بدن مادر به تولد نوزاد خواهد انجامید. البته کادر پزشکی نیز مادر را در پروسه وضع حمل به روش طبیعی ، حمایت خواهند کرد. لازم به ذکر است که برخی بانوان ، بدون مصرف هیچ گونه دارویی اقدام به زایمان طبیعی نموده و جهت سهولت تولد نوزاد و کاهش درد ناشی از آن ، از متدهایی اعم از کنترل تنفس یا تمدد اعصاب بهره می برند.
زایمان به روش سزارین
در برخی موارد به دلیل وجود مشکلات پزشکی از جمله اختلالات عملکردی رحم ، تنگی فضای لگن یا وضعیت جنین ( وزن بالای جنین ) ، نمایش بریج ( قرارگیری جنین در رحم به شکل عرضی و غیرنرمال ) و غیره ، مادر در معرض زایمان سخت قرار گرفته و در نتیجه جراح زنان ، به منظور متولد نمودن نوزاد ملزم به استفاده از روش سزارین خواهد شد. لازم به ذکر است که جنین ، جهت خروج از رحم باید در وضعیت نرمال ، یعنی در حالتی که سر او رو به پایین باشد ، قرار گیرد. حال آن که گاهی اوقات ، جنین در وضعیت بریج است ؛ به نحوی که پاها یا باسن او در جهت پایین بوده و در حقیقت این حالت ، عکس وضعیت قرارگیری جنین در حالت نرمال می باشد.
در وضع حمل به روش سزارین ، پزشک با ایجاد یک برش در جدار شکم و رحم مادر ، اقدام به خارج نمودن جنین از رحم می نماید. به طور کلی در شرایطی که به دنبال علل پزشکی که پیشتر به آن اشاره شد ، مادر قادر به زایمان به روش طبیعی نباشد ، زایمان به روش سزارین مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
انتخاب روش زایمان
به طور کلی یکی از شایع ترین سوالاتی که ذهن مادران باردار را مشغول می کند ، روش زایمان می باشد. در این رابطه پزشک متخصص زنان بر اساس شرایط مادر ، موقعیت قرارگیری نوزاد و عوامل متعدد دیگری چگونگی وضع حمل را بر می گزیند. توجه داشته باشید در این میان خانم هایی که قبلا یک بار زایمان سزارین داشته اند و هم اکنون برای بار دوم بارداری را تجربه می کنند ، ممکن است با این سوال مواجه گردند که آیا با سابقه یک بار سزارین می توانند برای تولد فرزند دوم خود ، زایمان طبیعی داشته باشند یا خیر ؟ در گذشته تصور عموم بر این پایه استوار بود که بانوانی که یک بار وضع حمل به روش سزارین داشته اند ، باید کلیه زایمان های بعدی خود را نیز به همین روش انجام دهند. در این خصوص باید گفت اگرچه زایمان طبیعی بعد از سزارین ، همیشه ایمن نیست ؛ اما در برخی شرایط خاص و با لحاظ تمهیدات لازم ، امکان انجام این کار وجود خواهد داشت.
شروع درد زایمان طبیعی به چه شکل است ؟
زایمان طبیعی ، روندی طبیعی می باشد که بعد از 9 ماه بارداری به تولد نوزاد منتج می گردد. لازم به ذکر است که اکثر خانم های باردار می توانند وضع حمل به روش طبیعی داشته باشند و تنها معدودی از بانوان هستند که به دلایلی اعم از عوامل ژنتیکی یا اکتسابی ، توانایی زایمان طبیعی نداشته و ناچار به انجام زایمان سزارین هستند. مرحله درد زایمان طبیعی ، شامل 3 فاز است که از قرار ذیل می باشند :
- فاز اول
در این فاز که به مرحله انتقال مصطلح است ، رحم به تدریج انقباض یافته و دهانه رحم تقریبا به اندازه چند سانتیمتر باز شده و همچنین از میزان سفتی آن کاسته شده و شل می شود. ( انقباضات رحم با درد همراه می باشد. ) توصیه می شود که در این مرحله ، از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات استفاده نمایید و به خوبی استراحت کرده و آرامش تان را حفظ کنید. دوش آب گرم و پیاده روی در این فاز از وضع حمل طبیعی ، کمک کننده خواهد بود.
- فاز دوم
در این مرحله که به آن مرحله دردهای فعال گفته می شود ، دهانه رحم به میزان بیشتری باز شده و انقباضات رحم تشدید می گردد ؛ لذا باید به بیمارستان مراجعه کرده و تحت نظر پزشک قرار گیرید.
- فاز سوم
از این مرحله به عنوان مرحله گذر زمانی یاد می شود و طی آن باز شدگی دهانه رحم به مراتب بیشتر شده و حدودا به 10 – 8 سانتیمتر می رسد. انقباضات رحم نیز در این مرحله اتفاق می افتد. لازم به ذکر است که هر پارت انقباض رحم به مدت 60 تا 90 ثانیه طول کشیده و هر 3 دقیقه یک مرتبه تکرار می گردد. توجه داشته باشید که در هر پارت ، بازه زمانی دردها تشدید شده و سرعت تکرار آن نیز افزایش می یابد. این مرحله ، نزدیک ترین مرحله به زایمان و خروج نوزاد از رحم می باشد.
آیا زایمان طبیعی بعد از سزارین امکان پذیر است ؟
دکتر سیفی جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی در پاسخ به این سوال چنین عنوان داشتند :
با شرایط و توضیحات کامل در مورد خطرات این عمل برای خانم باردار ، این کار ممکن خواهد بود. یعنی باید پزشک ، برای بیمار شرح دهد که انجام این کار ممکن است برای مادر یا نوزاد خطر جانی داشته باشد. از آن جا که ابزار مناسبی به منظور تشخیص این که این خطر چه موقع قرار است رخ دهد وجود ندارد ، باید خاطر نشان نمود که انجام زایمان طبیعی بعد از سزارین در صورتی ممکن خواهد بود که بیمارستانی که قرار است زایمان در آن انجام شود ، مجهز به بانک خون بوده و شرایط برخورد اورژانس را برای خانم های باردار داشته باشد.
فیلم نوزاد متولد شده توسط دکتر زهرا سیفی
دکتر زهرا سیفی متخصص زنان و زایمان ، از برجسته ترین پزشکان متخصص زنان تهران می باشند که در راستای ارائه موثرترین و کارآمدترین خدمات درمانی و زیبایی زنان از پیشتازان این حوزه به شمار می روند. خانم های محترمی که در دوران بارداری به سر می برند ، می توانند به مطب دکتر سیفی مراجعه نموده و تحت نظر ایشان ، سیکل حاملگی خود را در سلامت کامل سپری نموده و زایمانی موفق و ایمن داشته باشند.
