روش IVF یا (In Vitro Fertilization) ، روش آزمایشگاهی، یا لقاح مصنوعی از روش های جایگزین برای لقاح طبیعی می باشد. IVFمانند IUI یکی از روشهای کمک به باروری به حساب می آید. برخلاف آی یو آی که در آن اسپرم توسط لولهای وارد رحم می شود، در روش آی وی اف، تخمک با اسپرم فعال در خارج از بدن، در محیط آزمایشگاه باهم ترکیب میشوند و پس از لقاح مصنوعی، جنین در داخل رحم قرار داده خواهد شد.
مدت زمان این روش، بین 4 تا 6 هفته می باشد . درمان با این روش با شروع چرخه قاعدگی زنان آغاز می شود، که توسط متخصص یا پزشک زنان برایشان داروهایی تجویز می شود. پزشک زنان تخمدان را تحریک می نماید تا تخمک های فعال و سالم را افزایش دهد. اغلب متخصص برای تحریک تخمدان ، به رحم هورمون مصنوعی تزریق می کند. چنانچه مشکل باروری از جانب مرد باشد، اقدام به تحریک و فعال کردن اسپرم های ضعیف می کنند. پس از تحریک اسپرم آن را وارد لوله های فالوپ می کنند تا لقاح صورت گیرد. این عمل با بیهوشی عمومی در مطب مجهز پزشک نیز انجام می شود. به منظور بارداری 100 درصد بیمار باید به یک پزشک باتجربه مراجعه نماید.
پزشک با انجام سونوگرافی از واژن، به باروری کردن تخمک می پردازد و از طریق یک سوزن باریک آن را به دیواره رحم وارد می نماید، تا تخمک خارج شود. این روش از طریق واژن و یا خارج از آن، در یک آزمایشگاه مجهز، صورت می گیرد. اگر لقاح خارج از رحم رخ دهد، بعد از 2 تا 5 روز با یک ابزار (کاتتر) تخمک بارور شده با اسپرم را وارد رحم می نمایند.
این عمل از درصد موفقیت بالایی برخوردار می باشد.
• افرادی که از مشکلات و اختلالات ژنتیکی یا وراثتی رنج می برند.
• مردانی که تعداد اسپرم آنان کم یا غیر فعال است.
• خانم هایی که مشکلات تخمکی دارند.
• زنانی که لوله رحم شان دچار صدمه یا آسیب باشد.
• آقایانی که ورید های واریکوسلی دارند.
• آقایانی که در بیضه آنان مشکل یا عفونت هایی دیده می شود.
• آقایانی که مشکل در ارگاسم یا نعوظ دارند.
• روشی برای تحریک اسپرم آقایان
• خارج کردن سریع تخمک سالم از تخمدان
• جلوگیری و کنترل سرطان تخمدان
• برطرف کردن برخی از بیماری ها و عفونت های موجود در اسپرم یا بیضه مانند: درمان واریکوسل
حاملگی دیررس یا ناباروری دلایلی دارد. برخی از این ناباروری ها را می توان درمان کرد، و برخی ها قابل درمان نیستند. مردان نیز در تولید مثل نقش بزرگی دارند، چرا که سلامت و فعالیت اسپرم ها و دستگاه تناسلی مرد نقش مهمی در باروری زن ایفا می کنند. یکی از بیماری های رحمی که در خانم ها ایجاد می شود، وجود برخی ازکیست ها در تخمدان می باشد.
کیست تخمدان باعث عدم تخمک گذاری یا عدم توانایی انتقال تخمک به لوله فالوپ (رحمی) به منظور لقاح طبیعی با اسپرم می شود. هم چنین وجود کیست در تخمک ممکن است باعث تخمک گذاری ضعیف و کند شود، که فاقد توانایی باروری خواهد شد.
سه عامل باعث به وجود آمدن کیست تخمدان در خانم ها می شود، از جمله: رطوبت رحمی، افزایش وزن و غلظت خون .
• خانم هایی شیرده
• خانم های باردار
• زنانی که قرص های پیشگیری مصرف می کنند
درمان کیست تخمدان
خانم هایی كه كیست تخمدان دارند، چنانچه بدون هیچ گونه عوارضی باشند، به صورت خودکار به مرور زمان، درمان می شوند. اما اگر همراه با علائم حادی هم چون درد در شکم، پاره شدن کیست، درد در لگن، حالت تهوع یا خونریزی های داخلی (واژینالی) باشد، نیاز به درمان از روش جراحی پیدا می کنند. یکی از علائم حاد کیست تخمدان پیچ خوردگی است،که عارضه تحریک پریتون را ایجاد می کند، و فرد را دچار کم خونی شدید می نماید. چنانچه زود درمان نشود، عوارض جانبی شدیدی به همراه می آورد که سلامتی فرد را تهدید می کند.
باید گفت که درمان ها از خانمی به دیگری متفاوت می باشد و به حجم، بزرگی و علائم کیست ایجاد شده، بستگی دارد.
پزشک یا متخصص زنان با مشورت خود بیمار اقدام به برگزیدن بهترین درمان می کند.
شایان ذکر است که خانم ها باید به صورت مرتب و منظم سالانه به پزشک زنان و زایمان مراجعه نمایند و اقدام به انجام سونوگرافی کنند تا در صورت بروز هر عارضه اقدام به کنترل آن نمایند. زیرا بیشتر کیست ها در تشخیص به موقع با مصرف برخی از داروها قابل درمان می باشند، و نیازی به درمان با جراحی ندارند.
کیست تخمدان، کیست های مملو از مایعات است که در تخمدان یا روی آن و در ابعاد و تعداد مختلف تشکیل می شود. ممکن است این کیست ها سرطانی و بدخیم باشند. اما معمولا این کیست ها خوش خیم هستند و در هر سنی امکان مبتلا شدن به آن دیده می شود. اغلب اوقات کیست تخمدان در سن باروری و یا رابطه جنسی رخ می دهد. کیست تخمدان سرطانی در زنان یائسه و مسن بیشتر اتفاق می افتد، اما باید ذکر کرد که کیست های تخمدان هیچ گونه علائمی را در فرد ایجاد نمی کند.
علل کیست تخمدان
آندومتریوز: اگر بافت های آندومتر خارج از مکان خود رشد کند، اصطلاحا آندومتریوز رحمی گفته می شود. برخی مواقع ممکن است آندومتریوز در لوله رحمی (فالوپ)، تخمدان یا مثانه رشد کند، که در این صورت کیست های خونی در این اعضا دیده می شود.
سندروم تخمدان پلی کیستیک: معمولا 6 الی 10 درصد خانم ها حامل این نوع سندروم می باشند. سندروم پلی کیستیک در اثر رشد کیست های کوچک در تخمدان ایجاد می شود که خطرناک هم نیست. این کیست ها باعث بروز اختلالات و ناهنجاری در هورمون های ترشحی تخمدان می شوند، لذا سطح هورمون آندروژن افزایش می یابد و تخمک گذاری کاهش می یابد و یا کاملا قطع می شود.
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به کیست تخمدان
عوامل بسیاری هستند که خطر کیست تخمدان را افزایش می دهند، بعضی از این علائم عبارتند از:
• بارداری های متعدد
• استعمال دخانیات و نوشیدن مشروبات الکلی
• مصرف برخی از داروها، به خصوص داروی ضد استروژن
• کم کاری تیروئید
• مصرف برخی از داورهایی که بر تخمدان تاثیر مستقیم می گذارند
تشخیص وجود کیست در تخمدان بسیار دشوارمی باشد، زیرا معمولا علائم خاصی در بیمار ظاهر نمی کند، بلکه عوارضی در صورت بزرگ بودن کیست، پارگی ، از بین رفتن نارسایی تغذیه ای که از طریق تخمک انجام می گیرد، ظاهر می کند.
برخی از علائم کیست تخمدان
• احساس درد در لگن
• احساس درد هنگام مقاربت
• سیکل قاعدگی نامنظم
• یبوست سخت
• تکرر ادرار
• نفخ
• سوزش معده
• سوء تغذیه یا احساس سیری در ابتدای خوردن
درمان کیست تخمدان
درمان کیست تخمدان به حجم کیست و سن بیمار بستگی دارد. چرا که در برخی مواقع کیست ها به صورت خودکار از بین می رود. لذا اولین گام در درمان کیست تخمدان مصرف برخی از داروها می باشد. در صورت بزرگ بودن کیست و درد، بیمار باید تحت جراحی قرار بگیرد.
جفت اصولا به دیواره رحم متصل می شود اما یک بیماری وجود دارد که جفت عمیقا به دیواره رحم متصل می شود . این بیماری چسبندگی جفت نام دارد . حدودا در 2500 بارداری یک مادر به این مشکل دچار می شود .
علت به وجود آمدن چسبندگی جفت
علت خاص و مهمی تاکنون برای چسبندگی جفت یافت نشده است . اما زایمان به صورت سزارین می تواند چسبندگی جفت را افزایش دهد .
دیگر مشکلات چسبندگی جفت
در برخی از موارد جفت به صورت صحیح عمل نمی کند . امکان دارد بیش از حد نازک باشد ، ضخیم و یا لبه مازاد داشته باشد . بند ناف امکان دارد به درستی وصل نشده باشد . اختلالات مربوط به عفونت ، لخته شدن خون و انفارکتوس می تواند در دوره حاملگی رخ دهد و به جفت صدمه وارد می کند . مشکلات جفتی مثل این می تواند باعث مشکلات بهداشتی برای مادر و کودک به وجود بیاورد . بعضی از این مشکلات عبارتند از
امکان دارد مادر سقط جنین داشته باشد .
کودک به همان شکلی که باید رشد کند ، رشد نمی کند .
امکان دارد در زمان تولد خونریزی رخ دهد .
امکان دارد مادر زایمان زودرس داشته باشد . این زایمان پیش از هفته 37 بارداری رخ می دهد .
نوزاد امکان دارد دارای نقص های زایمان باشد .
پزشک جفت را بعد از زایمان ارزیابی می کند . بعضی اوقات برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می شود . مخصوصا اگر جنین دارای اختلالات جنسی خاصی مثل رشد ضعیف باشد .
مشکلات جفتی چگونه تشخیص داده می شود
اگر دلایل خطر برای چسبندگی جفت در دوران حاملگی مثل حالتی که جفت به صورت جزئی یا کامل دهانه رحم را می پوشاند یا جراحی قبلی رحمی داشته باشد پزشک با دقت تخمک گذاری جفت نوزاد را ارزیابی می کند . متدهایی برای تشخیص جسبندگی جفت امکان دارد شامل موارد ذیل باشد .
تست های تصویر برداری
به وسیله سونوگرافی یا تصویر برداری رزونانس مغناطیسی پزشک می تواند روش قرار دادن جفت در دیواره رحم را بررسی کند .
آزمایش خون
امکان دارد یک نمونه از خون برای میزان مقدار آلفا فتو پروتئین که توسط کودک منتشر می شود و می تواند در خون مادر وجود داشته باشد را ارزیابی کند .
درمان ناباروری با آی یو آی، روشی است که برای خانم های نابارور انجام می شود، اغلب مشکلات هورمونی باعث ایجاد این عارضه می شود. امروزه ناباروری دربین زوجین بسیار شایع است و روش IUI بسیار موفقیت آمیز و مفید می باشد. به تزریق اسپرم در داخل دیواره رحم، روش IUI گفته می شود. این روش به منظور تحریک و فعال کردن اسپرم آقایان در آزمایشگاه و انتقال آن به رحم خانم ها صورت می گیرد. وقتی این روش موفقیت آمیز است که برای خانم هایی جوان و کم سن انجام شود.
دکتر زهرا سیفی جراح زنان و زایمان و نازایی با به روز ترین متد های پیشرفته که در خصوص درمان ناباروری می باشد می تواند به خوبی و به بهترین نحو ناباروری را درمان کند و همینطور تخصص ویژه ای در رابطه با درمان ناباروری با IUI دارد . وی با سابقه چندین ساله و تجربیاتی که دارد می تواند با روش های گوناگون درمان ناباروری را انجام دهد و نتیجه رضایت بخشی را از آن بیمار خود کند . جهت تعیین وقت قبلی و مشاوره های لازم می بایستی با شماره های 44977660 تماس حاصل نمائید .
درمان ناباروری با آی یو آی یکی از رایج ترین روش هایی است که جهت درمان ناباروری انجام می شود .منظور این است که در واقع تلقیح اسپرم در داخل رحم اتفاق می افتد.این روش ، روشی است که در موارد خاصی استفاده می شود ولی معمولا به عنوان اولین روش درمان ناباروری به حساب می آید .این کار موجب می شود در مواقعی که مشکل در بافت دهانه رحم هست یا ترشحات غیر عادی وجود دارد یا در اکثرا مشخص شده است دهانه رحم وضعیت عادی ندارد همینطور در کسانی که مشکل درباره آنتی بادی ضد اسپرم دارند یا زوجی که دچار آلودگی با ویروس ایدز یا هپاتیت می باشد مخصوصا زمانی که خانم دچار شده باشد بهتر است از طریق تلقیح اسپرم باردار شود .چون معمولا این ها از روش هایی استفاده می کنند که مطمئن می باشد یعنی کاندوم استفاده می کنند که فرد مبتلا نشود .همینطور در خانم هایی که مشکل درد خیلی شدید در هنگام مقاربت دارند . کسانی که هنگام نفوذ اسپرم با اختلال مواجه است .
در زمان IUI چه اقداماتی می بایست انجام شود
ممکن است فرد بدون اینکه تحریک تخمدان اتفاق بیفته با همان تخمک خودش وارد سیکل IUI شود که میزان موفقیت در همچین مواقعی 4% الی 5% می باشد در حالی که زمانی که تخمدان ها را آماده می کنیم و تعداد تخمک هایی که میخواهد رها شود را افزایش می دهیم و به کمک داروها تحریک تخمدان ها اتفاق می افتد موفقیت درمان ناباروری با آی یو آی بیشتر می شود که در این موارد خانم بعد از اینکه کلیه مراحل انجام شد و نهایتا پزشک به این نتیجه رسید که فرد می بایست از iui بهره مند شود در ابتدای سیکل این خانم را کاندید می کند در ابتدای سیکل تخمک هارا تحریک می کند دارو برای فردئ تجویز می شود در زمان مناسبی باید به پزشک مراجعه کند که مشخص شود که تخمک ها آمادگی دارند یا خیر .
بعد از اینکه تعین شود که زمان تخمک گذاری کی می باشد معمولا آمپولی داده می شود که تخمک در زمان معینی رها شود و بعد از همسر این فرد نمونه گرفته می شود اسپرم در آزمایشگاه شستشو داده می شود و زمانی که اسپرمی که با وضعیت بهتری می باشد و اسپرم های متحرک با کیفیت بهتر جدا می شوند و در رحم خانم تلقیح می کنند و به مدت دو هفته بعد می بایستی تست بارداری داده شود این روش دربیشتر موارد نتیجه رضایت بخشی را ارائه داده است .
این روش با استفاده از یک لوله ی پلاستیکی کوچک و ظریف (کاتتر) انجام می شود ، اسپرم ها با کاتتر به دیواره رحم منتقل می شوند. خانم ها بعد از این عمل بهتر است حدود ۳۰ الی ۶۰ دقیقه بی حرکت دراز بکشند. این روش نیازی به استراحت مطلق و بستری شدن ندارد و زنان توانایی انجام کارهای روزمره ی خود را دارند.
روش IUI هیچ گونه تاثیر منفی و عوارض جانبی بر رحم ندارد. فقط ممکن است بعد از انجام این عمل، خانم در ناحیه زیر شکم احساس درد (شبیه درد سیکل قاعدگی) داشته باشد، که امری کاملا طبیعی است. این روش از حساسیت بالایی برخوردار است و باید در زمان مشخص شده ای اسپرم از آقایان گرفته شود و تخمک سالم از تخمدان آزاد شده باشد، تا مثمرثمر واقع شود.
کاندیدای مناسب عمل آی یو آی
درمان ناباروری با آی یو آی برای بسیاری ازموارد استفاده می شود، تنها در درمان ضعیف بودن اسپرم کاربرد ندارد، بلکه برای موارد زیر نیز قابل استفاده است، از جمله:
• وجود آنتی اسپرم و آنتی بادی درمایع منی
• عدم تحرک و ضعیف بودن اسپرم
• وجود اسپرم های زیاد از حد طبیعی
• ساختار ناقص درآلت تناسلی
• داشتن آندومتریوز در تخمدان
• ناهنجاری و اختلالات دیواره رحم
• خانم های دارای ترشحات آنتی اسپرم
• ارگاسم زود در آقایان
• دیر انزالی یا عدم ارگاسم
• تخمک ناقص
• داشتن زخم در دیواره رحم
• حساسیت خانم به اسپرم آقایان
• مشکلات تخمک گذاری
• داشتن مشکلات و عفونت ها در تخمدان خانم ها
• دلایل ناشناخته دیگر در ناباروری
شایان ذکر است که زوجین به منظور بارداری، باید بعد از این عمل، با هم مقاربت جنسی داشته باشند.
درمان وهزینه روش IUI نسبت به روش IVF بسیارکمتر است، و هیچ گونه عوارض جانبی ندارد.
در برخی از موارد دلیل ناباروری به نوعی نمی باشد که با مصرف دارو و یا روش های مدرن درمان ناباروری ، بتوان آن ها را برطرف کرد . به طور مثال در برخی از زنان به دلیل سن بالا ، یائسگی زودرس و اختلالات دیگر ، علیرغم سالم بودن ارگان های باروری به دلیل نبود تخمک از امکان باروری محروم هستند . به همین دلیل باید اهدای تخمک انجام شود. در این نوع افراد فقط راه باروری دریافت تخمک اهدایی می باشد . این کار در آزمایشگاه انجام می شود تخمک اهدایی از طریق مرد که همسر گیرنده می باشد تخمک است لقاح می شود و جنین حاصل از این لقاح در رحم زن بارور انتقال می یابد.
سن فرد گیرنده نباید بالای 45 سال باشد . البته فرد را باید از هر جهتی درباره تخمک اهدایی مطلع کرد و پس از انجام مشاوره های لازم با متخصص و روان پزشک برای این کار اقدام کند.
نیاز است زوجی که می خواهند با روش اهدای تخمک تحت درمان قرار بگیرند زیر نظر مشاوره باشند و از تمام جهات از این اطلاعات کافی داشته باشند .
آزمایش های اولیه قبل از درمان باید به صورت کامل صورت گیرد . آزمایش اسپرموگرام مرد ، معاینات عمومی پزشکی ، آزمایش های عادی پیش از بارداری مانند سرخجه ، آزمایش های ایمنی ، مشخص کردن گروه خون و RH ، ایدز ، هپاتیت ، معاینات لگنی ، ارزیابی حفره رحم و سونوگرافی برای اندازه گیری اندازه رحم و در صورت نیاز هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی مجموعه ای از این آزمایش ها می باشد . لازم به ذکر است رحم فردی که می خواهد تخمک دریافت کند در حین عمل باید آمادگی لازم را داشته باشد که لازم است اقدامات پیش از آن صورت گیرد.
سن کسی که می خواهد تخمک اهدا کند بهتر است بین 21 تا 34 سال باشد و بهتر است این فرد سابقه بچه دار شدن داشته باشد چون که شانس باردار شدن را در فردی که می خواهد تخمک را دریافت کند بالا می برد .
شرایط فیزیکی فرد گیرنده و اهدا کننده تخمک بهتر است یکسان باشد . خصوصیاتی مثل رنگ پوست ، رنگ چشم ، رنگ مو و ساختمان بدنی
فرد اهدا کننده تخمک می بایست از لحاظ ژنتیکی به طور کامل سالم باشد همچنین از لحاظ بیماری هایی مثل سیفلیس ، هپاتیت ، ایدز باید مورد بررسی قرار بگیرد .
بررسی روان شناختی فردی که می خواهد تخمک اهدا کند به وسیله یک شخص با تجربه باید انجام شود . این سابقه شامل بررسی سابقه خانوادگی ، تحصیلی ، ثبات روحی ، هدف اهدا ، سابقه حاملگی دشوار ، رابطه بین فردی ، سابقه بیماری های روانی و اختلالت شخصیتی می باشد .